In de stroom van het collectieve
Wanneer je stopt met vechten en begint met voelen.

We hebben ontdekt - in eerdere blogs - hoe schuld ontstaat en wat het ons wil vertellen. Nu de vraag: hoe leef je hiermee in het dagelijks leven? Hoe blijf je in verbinding terwijl je de bewegingen van het systeem voelt?
Wanneer schuld plotseling opduikt
In het dagelijks leven kan schuld plotseling opduiken - in gesprekken, in familiecontacten, of op het werk. Als een bekende die onverwacht binnenstapt en alle lucht uit de kamer lijkt te zuigen.
Het helpt om even stil te staan bij het gevoel, zonder te haasten naar oplossingen of onderscheid. Vraag jezelf: wat wil dit schuldgevoel me laten voelen over de dynamiek om mij heen? Welke beweging in het systeem vraagt om aandacht?
Van onderscheid naar collectief voelen
In plaats van te zoeken naar wie verantwoordelijk is of wat van jou of van de ander is, kun je proberen het collectieve gevoel in de situatie te ervaren. Welke spanning, onverwerkt verdriet of verlangen speelt er mee?
Door dit te voelen, ontstaat vanzelf een verbinding - met de ander, met het systeem en met jezelf. Het is alsof je niet meer alleen staat met je gevoelens, maar deel uitmaakt van een groter geheel dat gezien en gevoeld wil worden.
Een oefening in aanwezig zijn
Hier is een kleine oefening voor als schuld zich aandient:
Merk een moment van schuld op, adem er rustig bij, en voel waar het in je lichaam wordt ervaren. Laat het gevoel er zijn, zonder het te dragen als last. Stel je voor dat je de beweging of boodschap van het systeem binnenin jezelf doorlaat, zodat je het kunt ervaren zonder jezelf te belasten.
Het is een oefening in toelaten zonder overnemen, in voelen zonder verdrinken.
Stroom volgen in plaats van tegenhouden
Stap voor stap leer je zo in compassie te blijven, schuld te voelen, en tegelijk bevrijding te ervaren. De ik-en-jij-dynamiek helpt hierbij. het nodigt je uit bewustzijn te ervaren in het moment. Om vanuit ik - ja-maar-jij te doorvoelen naar wij en het collectieve gevoel en de onderliggende verbinding.
Het is een uitnodiging om te ontdekken van (schuld) gevoel - onderscheid, controle, en willen oplossen, naar bewust aanwezig zijn in wat gevoeld - wil- worden. In verbinding met wat er tussen het contact zichtbaar wordt. De dynamiek en de collectieve stroom te volgen. In ons; van jou en van mij. Als een rivier die zijn weg vindt naar zee - niet door de rotsen weg te duwen, maar door met de rotsen te zijn.
De bevrijdende beweging
Wat ontstaat er als je niet meer vecht tegen het schuldgevoel, maar het ontvangt als boodschapper? Als je niet meer probeert uit te zoeken wie wat hoort te dragen, maar voelt wat er door het hele systeem heen wil bewegen?
Er ontstaat ruimte. Ruimte voor compassie, voor verbinding, voor een beweging die groter is dan jezelf maar waar je wel deel van uitmaakt. Schuld wordt geen last meer die je draagt, maar een stroom die door je heen beweegt en weer verder gaat.
De uitnodiging die altijd openstaat
Deze benadering is een uitnodiging die altijd openstaat. Een uitnodiging om te ervaren wat in het collectieve gevoeld wil worden, en zo de verbinding met het systeem en met jezelf te herstellen.
Het vraagt moed - de moed om te voelen wat er beweegt zonder direct te willen oplossen. De moed om deel te zijn van iets groters zonder jezelf daarin te verliezen. De moed om te vertrouwen dat verbinding mogelijk is, zelfs te midden van oude pijn en onverwerkt verdriet.
De essentie van de reis
✨ Door het schuldgevoel te erkennen en te voelen, ontstaat ruimte voor vrije verbinding en compassie, en wordt de blokkade opgelost. Schuld verandert van een last in een richtingaanwijzer, die laat zien waar de systemische bewegingen liggen en tegelijkertijd bevrijding brengt.
Het is een uitnodiging om te ervaren wat in het collectieve gevoeld wil worden, en zo de verbinding met het systeem en met jezelf te herstellen.
Wil je dit samen verkennen? Ik begeleid je graag in dit proces van het ervaren van collectieve dynamieken en het herstellen van authentieke verbinding.
Zie -
wat eraan komt - of vul het
contact formulier in









